UN INT Intro Text w/ Centered Large Responsive Image - *Important Note* You must UNLINK this shared library component before making page-specific customizations.
Speciësisme: vooroordelen of discriminatie op basis van soort
Speciësisme is – net als seksisme, racisme en andere vormen van discriminatie – een onderdrukkend geloofssysteem waarin machthebbers grenzen trekken om hun medewezens die minder macht hebben uit te buiten of buiten te sluiten. Een manier van denken waarin de mens superieur is wordt gebruikt om andere levende, voelende wezens te behandelen als onderzoeksinstrumenten, stoffen, speelgoed of zelfs voedselingrediënten – ook al delen ze ons vermogen om pijn, honger, angst, dorst, liefde, vreugde, en eenzaamheid te voelen en hebben ze er evenveel interesse in om vrij te zijn en in leven te blijven als mensen.
Niet-menselijke dieren zijn geen objecten die van ons zijn – het zijn individuen met hun eigen interesses, net als wij. Het aanpakken van speciësisme en het erkennen van de rechten van andere dieren kan zo eenvoudig zijn als het respecteren van hun behoeften of hen in vrede te laten.
Veel mensen groeien op met het idee dat ze helemaal anders zijn dan en superieur zijn aan andere dieren, wat de basis legt om ze uit te buiten.
- Dieren worden vaak eigendom genoemd. Veel mensen noemen zichzelf de 'eigenaar' van een dier en verwijzen naar het dier als 'het', alsof hij of zij een levenloos object is zoals een tafel of een stoel.
- De meeste mensen zouden er niet aan denken om hun hond in een krappe, overvolle schuur op een stuk smerig beton te houden, maar op die manier worden varkens in de voedselindustrie behandeld – ook al kunnen ze dezelfde pijn, vreugde, angst en ellende ervaren als honden.
- Sommige mensen dragen jassen afgewerkt met de vacht van coyotes of gevuld met veren die bij een schreeuwende gans zijn uitgetrokken, maar de meesten van hen zouden nooit overwegen om met hun eigen handen bont van de rug van een schreeuwende kitten te trekken.
- Veel mensen veroordelen andere culturen voor het eten van honden of het stropen van dieren in het wild terwijl ze opzettelijk een oogje dichtknijpen voor hun eigen wrede gewoonten – alsof het eten van andere dieren of het jagen op herten anders is.
Conclusie: vanwege speciësisme leren we ons eigen geweten te negeren, wat ons vertelt dat het verkeerd is om anderen te mishandelen.
We overtuigen onszelf ervan dat we het recht hebben dieren in laboratoria op te sluiten, op ze te experimenteren en ze te doden.
We houden onszelf voor dat het prima is om ijs te eten dat gemaakt is van koeienmelk, zonder te beseffen dat een ogenblik genot niet opweegt tegen het recht van een moederkoe om haar kalf te voeden en te verzorgen.
We stelen schapenwol voor truien en sjaals en veren van eenden voor jassen of kussens.
Profiteurs halen orka's en dolfijnen uit de oceaan en sluiten ze op in betonnen bassins voor amusement.
En het plezier dat iemand eraan heeft om een vishaak in het water te gooien om vissen te vangen, kan niet belangrijker zijn dan de pijn die vissen moeten verdragen wanneer hun lip wordt doorboord en ze in een omgeving worden gebracht waarin ze geen adem kunnen halen.
Het is speciësistisch om te geloven dat de verschillen tussen mensen en andere dieren voldoende zijn om het martelen en doden van dieren waar we geen band mee hebben te rechtvaardigen. Het is speciësistisch om te denken dat we superieur zijn en dat het daarom op de een of andere manier te rechtvaardigen is om dieren die niet precies op ons lijken te verkrachten, in kooien op te sluiten en te verminken. Het is speciësistisch om anderen uit te buiten omdat we ze niet volledig of helemaal niet begrijpen, om aan te nemen dat ze niet net zo intelligent zijn als wij wanneer we hun intelligentie in menselijke termen meten en om hun leed af te wijzen omdat het voor ons voordelig is.
We zijn hetzelfde op de manieren die het belangrijkst zijn
Of we nu veren of bont, huid of schubben hebben, we kunnen allemaal complexe gevoelens ervaren zoals liefde, verdriet, pijn en vreugde en we hebben allemaal een wil om te leven – deze eigenschappen zijn niet uniek voor mensen. Overweeg deze voorbeelden:
- Olifanten en chimpansees rouwen en huilen als een familielid sterft.
- Moederkoeien lopen kilometers om hun gestolen baby's te vinden.
- Veel orka's blijven hun hele leven bij hun familie in de oceanen.
- Ratten brachten zichzelf vrijwillig in gevaar om anderen te redden.
- Vissen houden van fysiek contact met andere vissen en wrijven vaak zachtjes tegen elkaar – op dezelfde manier als een kat om je benen draait.
We weten nu dat dieren allemaal kunnen redeneren, vormen van communicatie hebben, dingen bedenken waar we ons alleen maar over kunnen verwonderen en zeker enorm lijden door toedoen van mensen.
Eraan werken om speciësisme te beëindigen betekent dat je de impact van je acties en woorden op dieren in je dagelijkse leven in ogenschouw neemt en eraan werkt om eventuele schade aan hen te stoppen.
Toon je steun voor dierenrechten via Twitter en Instagram door enkele van de volgende berichten te posten of je eigen berichten te maken en daarbij de hashtag #EndSpeciesism te gebruiken:
- Ik help speciësisme te beëindigen door alleen producten te kopen die niet op dieren zijn getest. #EndSpeciesism
- Ik help speciësisme te beëindigen door niet naar zeezoogdierenparken te gaan. #EndSpeciesism
- Ik help speciësisme te beëindigen door vegan te zijn. #EndSpeciesism
- Ik help speciësisme te beëindigen door geen bont te dragen. #EndSpeciesism
- Ik help speciësisme te beëindigen door rekening te houden met dieren bij alles wat ik doe. #EndSpeciesism